Prof. dr hab. inż. Dariusz Grzebelus
Katedra Biologii Roślin i Biotechnologii, Wydział Biotechnologii i Ogrodnictwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie.
Zainteresowania naukowe: Genomika roślin uprawnych, ruchome elementy genetyczne w genomach roślinnych i ich znaczenie dla struktury i funkcji genomów gospodarzy, genomika marchwi, różnorodność biologiczna dzikich i uprawnych populacji marchwi, ze szczególnym uwzględnieniem cech związanych z udomowieniem, genetyczne determinanty tolerancji roślin uprawnych na stresy abiotyczne, opracowanie narzędzi molekularnych wspomagających hodowlę nowych odmian roślin rolniczych i ogrodniczych. NAJWAŻNIEJSZE OSIĄGNIĘCIE NAUKOWE Opracowanie narzędzi i rozszerzenie wiedzy na temat genomiki marchwi: przez ponad 20 lat byłem zaangażowany w badania z zakresu genomiki marchwi, w tym w (1) opracowanie pierwszej dostępnej publicznie biblioteki genomowej BAC (2009); (2) złożenie i charakterystykę pierwszego transkryptomu (2011); (3) złożenie genomu mitochondrialnego (2012); (4) opracowanie platform genotypowania SNP i DArT i ich wykorzystanie do opisu historii udomowienia marchwi (2013, 2014); (5) złożenie wysokiej jakości sekwencji genomu referencyjnego (2016). Moje zainteresowania badawcze dotyczą powtarzalnego DNA w genomie marchwi, w tym zwłaszcza ruchomych elementów genetycznych i ich znaczenia dla genomu (wiele prac dotyczących różnych gatunków roślin, publikowanych od roku 2006). Badałem również zagadnienia związane z różnorodnością biologiczną dzikich i uprawnych populacji marchwi, ze szczególnym uwzględnieniem genetycznych determinant cech związanych z udomowieniem, tj. akumulacją karotenoidów i rozwojem korzenia spichrzowego. Wyniki tych badań zostały podsumowane w roku 2019 w monografii pt. "The Carrot Genome", którą współredagowałem, opublikowanej w ramach serii "Compendium of Plant Genomes" wydawanej przez Springer Nature Switzerland. NAJWAŻNIEJSZE OSIĄGNIĘCIE APLIKACYJNE Przez wiele lat brałem udział w realizacji zadań badawczych wspierających polską hodowlę roślin w zakresie opracowania narzędzi molekularnych wspomagających hodowlę nowych odmian. Od roku 2014 ściśle współpracuję z Kutnowską Hodowlą Buraka Cukrowego w Straszkowie sp. z o.o., dla której opracowałem zestaw markerów molekularnych SNP sprzężonych z genami Rz1 i Rz2, wspomagających hodowlę w kierunku odporności buraka cukrowego na rizomanię, za co wraz z moim zespołem otrzymałem nagrodę Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (2021). Markery te są obecnie rutynowo wykorzystywane przez hodowców w KHBC do selekcji wspomaganej markerami.